ในช่วงการแพร่ระบาด Covid-19 หลายคนตระหนักแล้วว่า การมีสุขภาพแข็งแรงเพื่อให้มีชีวิตยืนยาวเป็นเรื่องสำคัญมากกว่าสิ่งใด
คนที่ยังมีงานทำนับว่าดีที่สุด แต่คนที่ต้องอยู่บ้านไม่ว่าจะ WFH (Work from Home) หรือ Isolation ย่อมเบื่อหน่าย บางคนเล่นเกม ทำอาหาร อ่านหนังสือ หรือหางานอดิเรกทำ แต่บางคนรู้สึกท้อ เบื่อ ชีวิตวนเวียน ความเบื่อหน่ายก็ยิ่งทับถม ชีวิตจึงดูยากลำบากในช่วงนี้
“เล่นกับลม” เป็นเกมประเภทหนึ่งที่เล่นกับลมหายใจตนเอง หากใครเบื่อหน่ายก็ลองเล่นเกมนี้ดู สภาพจิตใจจะผ่อนคลาย และได้ประโยชน์ต่อสุขภาพอย่างเหลือเชื่อ

เกมนี้เล่นง่าย ๆ โดยเริ่มจากการปิดปาก สูดลมหายใจเข้าทางจมูกช้า ๆ ให้อากาศวิ่งเข้าสู่ท้องลึก ๆ ยาว ๆ ให้ท้องค่อย ๆ พองขึ้นจนเต็มที่
จากนั้นหยุดนิ่ง กลั้นอากาศที่สูดเข้าไปให้นานเท่าที่จะกลั้นได้ กักขังอากาศให้หมุนเวียนภายในร่างกาย มันคืออากาศดีที่จะวิ่งไปสัมผัสกับอวัยวะต่าง ๆ ไปทั่ว
อวัยวะที่ไม่ดีเมื่อสัมผัสกับอากาศที่ดีก็ให้คิดว่า มันคือการชำระล้างเพื่อการฟื้นฟู
เมื่ออากาศผ่านอวัยวะที่ไม่ดีจะกลายเป็นอากาศเสีย พอกลั้นจนสุดความสามารถแล้วก็ค่อย ๆ พ่นอากาศออกไปทางปากโดยการห่อปากเป็นช่องเล็ก ๆ แหงนหน้าขึ้นเล็กน้อย พ่นอากาศเสียให้เป็นลำออกไปให้ไกลตัว ให้ช้า และให้แผ่วเบาที่สุด
การหายใจเข้าช้า ๆ เข้าทางจมูก กั้นลมหายใจ และค่อย ๆ พ่นออกมาอย่างแผ่วเบาทางปากนอกจากทำให้อวัยวะได้สัมผัสอากาศดีแล้ว ยังทำให้จิตสงบนิ่ง เกิดสติสัมปะชัญญะอีกด้วย
ส่วนการแหงนหน้าพ่นอากาศเสียให้ลอยออกไป ทำให้อากาศเสียลอยสูงขึ้น ไม่วนกลับมาให้สูดเข้าไปอีก การหายใจเข้าและพ่นอากาศออกคือ 1 รอบซึ่งจะนับ 1 หรือไม่นับก็ตามใจ
จากนั้นก็เริ่มรอบ 2 ก้มหน้าเล็กน้อย สูดลมหายใจเอาอากาศดีเข้าทางจมูกช้า ๆ และพ่นออกทางปากอีกครั้งวนเวียนเช่นนี้เป็นรอบ 3 … 4 … 5 … ขึ้นไปเรื่อย ๆ
มันเป็นการหมุนเวียนเปลี่ยนอากาศไปในตัว ยิ่งเล่นได้เป็นร้อยเป็นพันรอบต่อวันก็ยิ่งดี ระหว่างเล่น หากขี้เกียจนับรอบก็ไม่ต้องนับ จิตใจจะคิดอะไรก็คิดไป ไม่ต้องซีเรียสกับเกมนี้
วันหนึ่ง ๆ เล่นเท่าที่นึกได้ ลืมก็ช่างหัวมัน หากเล่นได้มาก ๆ จิตใจจะจดจ่อยู่กับลมหายใจ ยิ่งลึก ยิ่งอึด ยิ่งนาน ยิ่งทำบ่อย ปอดและอวัยวะภายในได้สัมผัสอากาศมากขึ้นจะดี จะแข็งแรง สติจะดี มีความสงบ สมาธิ และความอดทนก็จะดีขึ้นตามไปด้วย (หลงธรรม บทที่ 10 หน้า 168)
เกมนี้จะสร้างความสนุกและความเพลิดเพลินในช่วง Isolation จนไม่น่าเบื่อมาก

เว็บไซต์การฝึกสมาธิต่าง ๆ เช่น สมาคมส่งเสริมความปลอดภัยและอนามัยในการทำงาน (ประเทศไทย) ในพระราชูปถัมภ์ฯ นอกจากจะแนะนำท่านั่งและวิธีการต่าง ๆ แล้ว
“การกำหนดให้รับรู้ลมหายใจก็เป็นอีกหัวข้อหนึ่ง”
ในเว็บไซต์กล่าวว่า “การกำหนดลมหายใจเข้า-ออกเป็นการกำหนดที่ตั้งของสติ เพื่อให้จิตเราอยู่กับสิ่งที่เป็นอยู่ในปัจจุบัน ไม่ฟุ้งซ่านไปเรื่องอื่น ๆ แต่เราไม่จำเป็นต้องไปบังคับการหายใจ แค่ปล่อยให้มันเป็นไปตามธรรมชาติ”
“การนับลมหายใจเข้าออกเป็นวิธีปฏิบัติสมาธิมาตั้งแต่โบราณโดยเมื่อหายใจออกก็ให้คุณเริ่มนับหนึ่งในใจ ต่อไปก็เป็นสองสามสี่ตามลำดับ แต่เมื่อไหร่ก็ตามที่คุณรู้สึกว่าความคิดของคุณกำลังล่องลอยออกไปที่อื่น ให้คุณกลับมาตั้งต้นนับหนึ่งใหม่อีกครั้งเพื่อให้คุณนำจิตกลับมาที่เดิม”
หากจะว่า “เล่นกับลม” ที่ว่านี้เป็นเกมที่สอดคล้องกับ “การฝึกสมาธิ” ก็ใช่ ยิ่งเล่น สมาธิก็ยิ่งเกิด หลับง่าย และให้ประโยชน์ต่อสุขภาพดังกล่าว
เกมนี้จะเล่นตอนไหนก็ได้ เล่นก่อนนอน นอนไม่หลับ เล่นตอนขับรถ ตอนดูทีวี นั่งพักผ่อน ดูปลา นึกได้ก็เล่น เกมก็คือเกม สนุกก็เล่นไปเรื่อย ไม่สนุกก็เลิก ลืมก็ช่าง
หากเล่นจนติด พอนั่งอ่านหนังสือ หรือทำกิจกรรมอะไรก็ตาม ร่างกายก็จะเล่นกับลมโดยอัตโนมัติ เล่นโดยไม่รู้ตัว แม้จะลืมเล่นกับลมเป็นปี ๆ พอมีเรื่องวุ่นวายใจแล้วนึกได้ กลับมาเล่นอีก ความวุ่นวายใจก็คลายลง ของแบบนี้ คนที่ไม่ลองเล่นจะไม่มีทางรับรู้ถึงความสนุกได้แน่
ตราบใดที่ยังสัมผัสลมหายใจได้ ตราบนั้นชีวิตก็ยังอยู่ อะไร ๆ ก็ดูมีความหมาย และมีเป้าหมายให้เดินต่อไปได้.

ดร. สิทธิชัย ชวรางกูร
CEO – SNP Group

อ่านบทความอื่นที่เขียนโดย ดร. สิทธิชัย ชวรางกูร ได้ที่ http://snp.co.th/e-journal/

Date Published : August 3, 2021