ปัจจุบันภาครัฐและภาคเอกชนออสเตรเลียให้ความร่วมมือในการสนันสนุนให้ชาวออสเตรเลียหันมาใช้บรรจุภัณฑ์พลาสติกที่ย่อยสลายได้ทางชีวภาพ (Biodegradable plastics) เพิ่มมากขึ้น เพื่อปกป้องสิ่งแวดล้อม ลดปริมาณขยะพลาสติกและระดับมลพิษในอากาศ รวมถึงส่งเสริมความเป็นอยู่ที่ยั่งยืนในอนาคต โดยเมื่อปี 2561 ออสเตรเลียได้กำหนดเป้าหมายในการลดการใช้บรรจุภัณฑ์พลาสติกแบบ single-use และกระตุ้นให้ชาวออสเตรเลียหันมาใช้บรรจุภัณฑ์พลาสติกแบบ reusable, recyclable และพลาสติกที่ย่อยสลายได้ทางชีวภาพ (Biodegradable plastics) ภายในปี 2568 ภายใต้พันธสัญญา 2025 National Packaging Targets โดยมีหน่วยงาน Australian Packaging Covenant Organisation (APCO) เป็นผู้กำกับดูแล
อย่างไรก็ตาม บรรจุภัณฑ์พลาสติกที่ย่อยสลายได้ทางชีวภาพที่มีจำหน่ายและใช้อยู่ในตลาดปัจจุบัน ส่วนใหญ่เป็นพลาสติกย่อยสลายได้ทางชีวภาพที่ผลิตจากผลิตภัณฑ์ปิโตรเคมี(Petroleum-based biodegradable plastics) และพลาสติกย่อยสลายได้ทางชีวภาพที่ผลิตจากวัตถุดิบมวลชีวภาพ (Bio-based biodegradable plastics) ที่ต้องใช้เวลาไม่น้อยกว่า 5 ปีในการย่อยสลายตามธรรมชาติ นอกจากนี้ยังขึ้นอยู่กับชนิด องค์ประกอบของวัตถุดิบและสภาพแวดล้อมที่จะเอื้อต่อระยะเวลาในการย่อยสลายอีกด้วย ดังนั้น ผู้ผลิตบรรจุภัณฑ์ จึงได้คิดค้นพัฒนาบรรจุภัณฑ์ที่ผลิตจากวัสดุธรรมชาติมากขึ้น เพื่อให้สามารถย่อยสลายได้ง่ายและเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม โดยนักศึกษา (Michelle Demers, Jared Wood และ Kimberly Bolton)ได้รับรางวัล “Inventing the Future program” จากมหาวิทยาลัยซิดนีย์ในการพัฒนาการผลิต Biodegradable plastics ที่ใช้เวลาในการย่อยสลายได้เร็วขึ้น โดยนำแนวคิดการผลิตบรรจุภัณฑ์พลาสติกจากเปลือกกุ้ง (Shrimple solutions) ซึ่งเป็นวัตถุดิบที่ยั่งยืนและสามารถย่อยสลายตามธรรมชาติได้ภายใน 90 วัน มาพัฒนาต่อยอด เพื่อให้สามารถนำมาใช้บรรจุอาหารในภาคอุตสาหกรรมต่างๆได้จริง เพื่อลดปริมาณขยะเหลือทิ้งให้เป็นศูนย์ หรือการนำเอาขยะมา Recycle หรือพัฒนาให้เกิดประโยชน์ใช้สอยที่คุ้มค่าแทนการถูกนำไปฝังกลบโดยเปล่าประโยชน์ โดยนำเงินรางวัลมาเป็นทุนในการจัดตั้งบริษัท Carapac เพื่อพัฒนา Phototypes บรรจุภัณฑ์ดังกล่าวก่อนนำสู่ตลาด
ปัจจุบันบริษัท Carapac อยู่ระหว่างการพัฒนาบรรจุภัณฑ์สำหรับอาหารสดเป็นหลัก โดยได้สำรวจความต้องการของตลาดในแต่ละอุตสาหกรรมต่างๆ พบว่า ตลาดออสเตรเลียมีความต้องการบรรจุภัณฑ์ประเภท Punnet (สำหรับผักและผลไม้สด) บรรจุภัณฑ์แบบถุง (Pouches) Clingwrap ถุงบรรจุช้อนและส้อมในธุรกิจร้านอาหาร ถุงขยะและถุงพลาสติก เป็นต้น ซึ่งข้อมูลดังกล่าวจะช่วยให้บริษัทฯ สามารถออกแบบและพัฒนาบรรจุภัณฑ์ให้ตรงกับความต้องการในตลาดมากที่สุด เนื่องจากต้นทุนในการผลิตบรรจุภัณฑ์ที่ผลิตจากเปลือกกุ้งหรือเปลือกของสัตว์น้ำประเภท Crustacean ค่อนข้างสูงกว่าการผลิตบรรจุภัณฑ์พลาสติกที่ไม่สามารถสลายตัวได้ทางชีวภาพ (Non compostable) ถึง 3 เท่า และคาดว่า เมื่อตลาดมีความต้องการบรรจุภัณฑ์ดังกล่าวเพิ่มสูงขึ้นในอนาคตจะทำให้ต้นทุนการผลิตลดลงตามลำดับ
ทั้งนี้ การวิจัยของบริษัท Carapac ยังพบว่า บรรจุภัณฑ์ที่ผลิตจากเปลือกกุ้งหรือเปลือกของสัตว์น้ำประเภท Crustacean มีประโยชน์ ดังนี้
** Waste Based
ผลิตจากขยะเหลือทิ้งที่มีอยู่ในปัจจุบัน ซึ่งเปลือกกุ้งและเปลือกของสัตว์น้ำประเภท Crustacean เป็นขยะที่ถูกทิ้งจากอุตสาหกรรมแปรรูปอาหารทะเลแช่แข็งในภูมิภาคเอเชียจำนวนมากเฉลี่ย 8.1 ล้านตันต่อปี ทำให้สามารถนำไคโตซานที่ได้จากเปลือกของสัตว์น้ำประเภท Crustacean ที่เป็นขยะถูกทิ้งมาเป็นวัตถุดิบทางเลือกในการผลิต Biodegradable plastics เพื่อใช้ในการบรรจุอาหาร
** Antifungal & Antibacterial & Extends Fresh Food Shelf Life
ผลการวิจัยของ Carapac ยังพบว่า เปลือกกุ้งมีคุณสมบัติต่อต้านการเกิดเชื้อรา ซึ่งหากนำมาเป็นวัตถุดิบในการผลิตเป็นบรรจุภัณฑ์จะช่วยป้องกันไม่ให้อาหารในบรรจุภัณฑ์เกิดเชื้อราได้ง่าย ช่วยยืดอายุสินค้าบนชั้นวางได้นานถึง 14 วัน ขึ้นอยู่กับประเภทของอาหาร และเหมาะสมอย่างยิ่งต่อการใช้เป็นบรรจุภัณฑ์อาหารสด
** Shellfish Allergy Safe
บรรจุภัณฑ์ที่ผลิตจากเปลือกกุ้งนั้นมีความปลอดภัยสำหรับผู้ที่แพ้อาหารประเภท shellfish เนื่องจากสารโปรตีนที่ก่อให้เกิดการแพ้ได้ถูกแยกออกไปในระหว่างกระบวนการสกัดสารไคตินแล้ว
** Plantable & Ocean Safe
บรรจุภัณฑ์จากเปลือกกุ้งนั้นเมื่อถูกฝังกลบจะย่อยสลายตามธรรมชาติกลายเป็นปุ๋ยในดินที่ช่วยให้พืชเจริญเติบโต และหากถูกทิ้งลงในทะเลก็จะย่อยสลายโดยเร็วและไม่ก่อให้เกิดอันตรายต่อสัตว์ทะเลที่กินเข้าไป

ผลกระทบต่อเศรษฐกิจออสเตรเลีย
สถานการณ์การแพร่ระบาดเชื้อไวรัสและมาตรการควบคุมต่างๆที่เกี่ยวข้อง COVID-19 ส่งผลให้ภาคธุรกิจร้านอาหารต้องมีการปรับตัวทางธุรกิจและเน้นการให้บริการในรูปแบบ Takeaway/ Delivery เป็นหลักทำให้ความต้องการบรรจุภัณฑ์ในภาคธุรกิจร้านอาหารเพิ่มสูงขึ้น เพื่อสุขอนามัยและความปลอดภัยของประชาชนในสถานการณ์ปัจจุบัน
อีกทั้ง Department of the Environment and Energy ได้รายงานผลสำรวจปริมาณการใช้บรรจุภัณฑ์พลาสติก Recycle Australian Plastics Recycling Survey (APRS) ปี 2560 พบว่า ชาวออสเตรเลียใช้บรรจุภัณฑ์พลาสติกประมาณ 3.5 ล้านตัน ขยะพลาสติกร้อยละ 58 ได้ถูกนำกลับมาใช้เป็นบรรจุภัณฑ์พลาสติก Recycle ส่วนที่เหลือถูกฝังกลบและส่งออกไปจีน อย่างไรก็ตาม ในปัจจุบันจีนได้กำหนดมาตรฐานการนำเข้าขยะพลาสติกที่เข้มงวดทำให้ปริมาณการส่งออกขยะพลาสติก Recycle ลดลง ทำให้ออสเตรเลียต้องเผชิญปัญหาปริมาณขยะสะสมที่ต้องฝังกลบเพิ่มขึ้นเรื่อยๆและสร้างมลพิษต่อสิ่งแวดล้อม จึงนำไปสู่ความร่วมมือระหว่างภาครัฐ ภาคธุรกิจและประชาชนในการผลักดันการลดปริมาณขยะพลาสติกลงในทุกภาคส่วนตั้งแต่การปรับปรุงและพัฒนารูปแบบการใช้บรรจุภัณฑ์ของแหล่งผลิตสินค้า ร้านค้าปลีกและผู้บริโภค เพื่อให้ออสเตรเลียเข้าสู่การใช้บรรจุภัณฑ์ที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม และมีความเป็นอยู่อย่างยั่งยืนโดยสมบูรณ์ ซึ่งกระแสดังกล่าวก าลังเป็นประเด็นที่ทุกภาคส่วนในออสเตรเลียต่างให้ความสำคัญอย่างมาก

ผลกระทบต่อการส่งออกไทย
แนวโน้มการเติบโตของตลาดบรรจุภัณฑ์ที่ย่อยสลายได้ตามธรรมชาติในออสเตรเลีย เป็นโอกาสดีสำหรับผู้ประกอบการไทยต่อการส่งออกบรรจุภัณฑ์ที่ผลิตจากวัตถุดิบที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม อาทิ กระดาษ เยื่อไผ่ มันสำปะหลัง รวมไปถึงบรรจุภัณฑ์ Biodegradable plastics อื่นๆ มายังตลาดออสเตรเลียเพื่อให้สอดคล้องกับสภาพตลาดในปัจจุบัน อีกทั้ง ปัจจุบันออสเตรเลียสนับสนุนให้ภาคธุรกิจร้านค้าหันมาใช้บรรจุภัณฑ์ Biodegradable และส่งเสริมให้มีการพัฒนาบรรจุภัณฑ์อย่างยั่งยืน ทั้งคุณสมบัติด้านความคงทน ดีไซน์ทันสมัยและความเหมาะสมกับสินค้าในแต่ละประเภท ดังนั้น บรรจุภัณฑ์ที่จะเข้ามาทำตลาดในออสเตรเลียจึงควรคำนึงถึงปัจจัยต่างๆข้างต้น ในการพัฒนาและผลิตสินค้าให้เหมาะสมกับการใช้งานและพฤติกรรมของผู้บริโภค
นอกจากนี้ การส่งออกสินค้าในกลุ่มสินค้าเพื่อสุขภาพและสินค้าออร์แกนิค ผู้ส่งออกควรให้ความสำคัญในทุก Supply Chain ของสินค้า ตั้งแต่การเพาะปลูก การผลิต รวมถึงบรรจุภัณฑ์ที่ใช้เพื่อสร้างภาพลักษณ์ที่ดีและมูลค่าเพิ่มให้สินค้า

ที่มา : https://www.ditp.go.th/ditp_web61/article_sub_view.php?filename=contents_attach/620403/620403.pdf&title=620403&cate=413&d=0