สินค้านำเข้า ชำระอากรแล้ว นำออกจากอารักขาของศุลกากรแล้ว
หากส่งกลับออกไป (Re-Export) ไม่ว่าจะส่งออกไปเพื่อจำหน่ายยังประเทศอื่น ส่งออกคืนเจ้าของเดิม ส่งออกไปบริจาค หรือเพื่อการอื่นโดยขอคืนอากรเรียกว่า การส่งออก ‘นอกอารักขา’
แต่หากสินค้านำเข้า และส่งกลับออกไปขณะยังอยู่ในคลังสินค้าท่าเรือหรือสนามบิน ยังไม่ชำระอากร และยังอยู่ในอารักขาของศุลกากร แบบนี้ก็น่าจะเรียก การส่งออก ‘ในอารักขา’
คำกล่าวนี้ ‘ถูกต้องหรือไม่ ?’

คำตอบคือ ‘ถูกต้อง’
การส่งออกแบบ ‘ในอารักขา’ มีผลให้อากรขาเข้าไม่ต้องชำระ ลดต้นทุนสินค้า ลดรายจ่ายดำเนินการ ลดความเสี่ยงที่อากรอาจไม่ได้คืน ให้ความสะดวก และเป็นการส่งเสริมผู้ประกอบการของไทยให้เป็น ‘ศูนย์กลางทางการค้า’ ของโลกได้ง่ายขึ้น
ยิ่งไปกว่านั้นก็ยังสอดคล้องกับเงื่อนไขที่กำหนดในมาตรา 28 แห่ง พรบ. ศุลกากร 2560
เงื่อนไขที่ว่า “สินค้าไม่ได้ใช้ประโยชน์ในประเทศไทย ไม่มีการเปลี่ยนแปลงสภาพสินค้า ยังเป็นรายเดียวกับสินค้านำเข้าโดยไม่ต้องพิสูจน์ ไม่ต้องชำระอากร ไม่ต้องขอคืนภายหลัง แต่ต้องชำระค่าธรรมเนียมอากรไม่เกิน 1,000 บาท และส่งออกภายใน 1 ปี”
วิธีการส่งออกแบบ ‘ในอารักขา’ ก็ง่ายกว่า ‘นอกอารักขา’ ไม่ยุ่งยากอะไร เรือสินค้านำเข้าเทียบท่า ณ ท่าเรือไหนก็นำขึ้นเรืออีกลำเพื่อส่งออก ณ ท่าเรือนั้น
ผู้ประกอบการเพียงประสานกับตัวแทนเรือ (Shipping Agent) หรือผู้รับจัดการขนส่งสินค้าระหว่างประเทศ (Freight Forwarder หรือ Air Cargo) หรือผู้ให้บริการโลจิสติกส์ระหว่างประเทศ (International Logistics Service Provider) ให้จัดหาเรือบรรทุกสินค้าหรือเครื่องบินที่จอด ณ ท่าเดียวกันเพื่อส่งออกเท่านั้น
การเปลี่ยนหีบห่อ หรือเปลี่ยนเลขหมายและเครื่องหมายข้างหีบห่อ (Shipping Mark and Number) ก็สามารถทำได้ แต่ต้องขออนุญาตก่อนเพื่อทำการเปลี่ยน ณ ที่ทำการท่าเรือนั้นเลย
แต่หากท่าเรือที่ใช้ส่งออกไม่ใช่ท่าเรือที่นำเข้า เช่น นำเข้าทางเรือ แต่ส่งออกทางเครื่องบิน ทางรถยนต์ หรือทางรถไฟ แบบนี้สินค้าต้องเคลื่อนย้ายออก ‘นอกอารักขา’ จากท่าหนึ่งไปยังอีกท่าหนึ่ง สภาพเช่นนี้สินค้านำเข้าย่อมเกิด ‘ความเสี่ยง’ ต่อการถูก ‘สับเปลี่ยน’ ระหว่างทางได้
เมื่อมีความเสี่ยง การขอให้วางประกันความเสี่ยงโดยชำระอากรหรือหลักประกันอื่นก็เป็นสิ่งจำเป็น แต่เมื่อตรวจพิสูจน์ ณ ท่าส่งออกว่าเป็น ‘สินค้ารายเดียวกับที่นำเข้าจริง’ อากรหรือหลักประกันอื่นที่วางไว้ก็จะได้รับการคืน
ในกรณีผู้นำเข้าเป็นผู้ได้รับสิทธิพิเศษจากศุลกากร หรือพิธีการศุลกากรจัดผ่านโดยตัวแทนออกของระดับพิเศษ (AEO Customs Broker) ที่สามารถค้ำประกันตนเองได้ การส่งออกต่างท่านี้ก็ไม่จำเป็นต้องวางอากรหรือหลักประกันอื่นทำให้ไม่ต้องขอคืนในภายหลัง

คลังสินค้าทัณฑ์บน (Bonded Warehouse) ที่มีศุลกากรประจำ ตั้งอยู่นอกท่าเรือก็เป็นอีกทางเลือกหนึ่งที่ผู้นำเข้าสามารถเคลื่อนย้ายสินค้านำเข้ามาเก็บรักษา และรอการส่งออกโดยไม่ต้องวางอากรหรือหลักประกันใด ๆ และยังถือเป็นการส่งออกแบบ ‘ในอารักขา’ อีกด้วย
คลังสินค้าทัณฑ์บนมีหลายประเภท เปลี่ยนหีบห่อได้ บางประเภทใช้เป็นสถานที่ผลิต ผสม ประกอบ หรือบรรจุเป็นสินค้าใหม่เพื่อส่งออกได้
ผู้นำเข้าเพียงเลือกประเภทของคลังสินค้าทัณฑ์บนให้เหมาะกับลักษณะสินค้า และความต้องการเท่านั้น แต่ต้องไม่ลืมพิจารณาค่าเช่าพื้นที่ที่อาจสูงเป็นองค์ประกอบด้วย
การนำเข้าจากประเทศที่มีข้อตกลงการค้าเสรี FTA (Free Trade Agreement) กับไทยก็เป็นอีกทางเลือก สินค้านำเข้าได้สิทธิ์ยกเว้นอากร เมื่อนำเข้ามาแล้วจะนำสินค้าไปทำอะไรก็ได้ ดังนั้นหากส่งออกก็ไม่ต้องไปวุ่นวายกับ ‘นอกหรือในอารักขา’ และไม่ต้องขอคืนอากรในภายหลัง
การนำเข้าเพื่อส่งกลับออกไป (Re-Export) แบบมีข้อตกลงการค้าเสรี คลังสินค้าทัณฑ์บน นอกหรือในอารักขา ต่าง ๆ นานานี้เป็นการผลักดันไทยให้เป็นศูนย์กลางทางการค้าที่ดีทั้งสิ้น
ทั้งหมดอยู่ภายใต้หลักเจตนารมณ์ หลักการส่งเสริม และหลักกฎหมาย ผู้ประกอบการที่รู้ และเข้าใจก็จะสามารถเลือกใช้เพื่อประโยชน์ต่อตนเองและส่วนรวมได้

ดร. สิทธิชัย ชวรางกูร
CEO – SNP Group

อ่านบทความอื่นที่เขียนโดย ดร. สิทธิชัย ชวรางกูร ได้ที่ http://snp.co.th/e-journal/

Date Published : September 21, 2021