หากจะอธิบายเงินดิจิทัลให้เข้าใจง่าย ๆ ควรเปรียบเทียบกับอะไร ?

“เงินดิจิทัล” ได้ยินชื่อก็พอจะรู้ว่าไม่ใช่เงินสดแน่ ๆ
แต่หากจะให้อธิบายก็ให้นึกถึงหมู่บ้านแห่งหนึ่ง มีผู้ใหญ่บ้านกำลังป่วย มีลูกบ้านหลายคน มีเด็กเล็ก คนที่เติบโต คนมีครอบครัว คนชรา และคนพิการรวมได้ราว 700 คน
ลูกบ้านหลายคนทำมาหากินเลี้ยงตัวได้ หลายคนร่ำรวย หลายคนไม่มีงานทำ ยากจนและเป็นภาระให้ผู้ใหญ่บ้านและลูกบ้านที่ร่ำรวยคอยดูแลไปตามอัตภาพ
วันหนึ่งในระหว่างนอนพักรักษา ผู้ใหญ่บ้านมองว่าเศรษฐกิจในหมู่บ้านตกต่ำจึงคิดอยากแจกเงินเพื่อกระตุ้นกำลังซื้อ แต่ผู้ใหญ่บ้านมีเงินไม่มากเลยคิดจะกู้เงินมาแจก และจะแจกลูกบ้านทุกคนที่มีอายุตั้งแต่ 16 ปีขึ้นไปคนละ 10,000 บาท
แต่พอคิดว่าลูกบ้านที่ได้เงินอาจนำไปเล่นการพนัน หรือใช้ผิดวัตถุประสงค์ก็ลังเล
ในที่สุด ผู้ใหญ่บ้านก็ไปติดต่อร้านค้าต่าง ๆ ในหมู่บ้าน ให้ร้านค้าทำคูปองขาย ผู้ใหญ่บ้านจะนำเงินที่ได้จากการกู้ไปซื้อคูปอง และนำคูปองมาแจกแทนการให้เงินสดโดยมีข้อแม้ว่า ลูกบ้านที่ได้คูปองต้องนำไปซื้อของจากร้านค้าเหล่านี้ และต้องใช้คูปองภายในเวลา 6 เดือน
หากไม่ใช้ หรือใช้ไม่หมด คูปองจะหมดอายุ
พอคิดได้ ผู้ใหญ่บ้านก็ให้คนไปถามลูกบ้าน คำว่าแจกเงิน แจกฟรีไม่ว่าแจกเป็นคูปองหรือเงินสด ลูกบ้านอยากได้ทั้งนั้น ยิ่งลูกบ้านที่ยากจนก็ยิ่งอยากได้ แต่ลูกบ้านที่มีความรู้กลับกังวล
1. ใครจะเป็นคนใช้หนี้เงินกู้
รายได้หมู่บ้านมีไม่มาก จะคืนเงินที่กู้มาแจกได้อย่างไร สุดท้ายคงต้องขอเฉลี่ยจากลูกบ้านที่มีเงินและที่มีงานให้มีส่วนร่วมใช้หนี้แทน ส่วนลูกบ้านที่ยากจนย่อมไม่เดือดร้อน
ยิ่งหากผู้ใหญ่บ้านเป็นอะไรไปก็ยิ่งไปกันใหญ่ ลูกบ้านที่เหลืออยู่คงต้องมีส่วนใช้หนี้แทนไม่มากก็น้อย ส่วนคนที่ไม่อยากใช้หนี้ก็คงอพยพหนีไปอยู่หมู่บ้านอื่น
2. คูปองที่ไม่ได้ใช้
คูปองที่แจกต้องมีการหาย ลืมใช้ หรือลูกบ้านยุ่งกับงานจนไม่มีเวลาใช้คูปองตามกำหนดแน่ พอครบกำหนด ร้านค้าที่ได้เงินค่าคูปองจากผู้ใหญ่บ้านไปแล้วตั้งแต่ต้นก็ถือว่าได้เงินไปฟรี
หากผู้ใหญ่บ้านมีส่วนได้ส่วนเสียกับร้านค้าก็คงดี เงินทองไม่หายไปไหน
แต่นี่ผู้ใหญ่บ้านไม่ได้สนิทสนมกับร้านค้า ไม่มีส่วนได้ส่วนเสียใด ๆ คูปปองที่ไม่ได้ใช้กลายเป็นการแจกเงินร้านค้าไปในตัว แบบนี้เหมือนเตะหมูเข้าปากหมาอย่างไม่ตั้งใจ
3. ลูกบ้านเอาคูปองไปขาย
ลูกบ้านบางคนติดการพนันจริง บางคนอยากเอาเงินไปซื้อของอย่างอื่นหรือซื้อจากร้านอื่น ลูกบ้านคงเอาคูปองไปขายคนอื่น ขายแบบลดราคาเพื่อเอาเงินสดไปใช้ในสิ่งที่ต้องการ
ในอีกทางหนึ่ง ธุรกิจสีเทาและธุรกิจผิดกฎหมายต้องจ้องจะนำเงินผิดกฎหมายมาซื้อคูปองจากลูกบ้านแน่ ได้คูปองมาก็เอาไปซื้อสิ่งของอื่นมาขาย เอามาทำธุรกิจต่อ กลายเป็นเงินหมุนเวียนในธุรกิจใหม่ที่ถูกกฎหมาย หรือที่เรียกว่าการฟอกเงินไปในตัว
4. เอาเงินมาใช้ให้ตรงจุดดีกว่า
หากมองว่าเศรษฐกิจตกจริงก็ควรเอาเงินมาแก้ปัญหาให้ตรงจุดดีกว่า เช่น ใช้เงินส่งเสริมอาชีพ สร้างงาน สร้างอาชีพให้คนไม่มีงาน หรือแจกเงินให้เฉพาะคนจน คนชรา คนพิการ หรือคนที่ช่วยตัวเองไม่ได้ ส่วนคนที่ร่ำรวย คนที่มีงานดี ๆ ทำอยู่แล้วก็ไม่ควรแจก
หากใช้เงินให้ตรงจุด ประสิทธิภาพการใช้เงินจะดีขึ้น เงินที่กู้ก็จะลดจำนวนลง ภาระการใช้เงินคืนก็จะลดลงไปด้วย
ความคิดเห็นต่าง ๆ นานากลายเป็นการถกเถียง และความแตกแยกในหมู่บ้าน

การกู้เพื่อนำเงินซื้อคูปองมาแจกไม่เหมือนการกู้เพื่อเงินดิจิทัลแน่
แต่ความคิดที่ว่าเศรษฐกิจตกต่ำ ผู้แจกไม่มีเงิน ต้องกู้ แจกทุกคนที่มีอายุ 16 ปีขึ้นไปโดยไม่คำนึงถึงคนจน คนรวย ไม่คำนึงถึงผลที่จะตามมา การจำกัดเวลาใช้ การนำเงินดิจิทัลไปขายจนอาจกลายเป็นแหล่งฟอกเงิน และกลายเป็นภาระให้ประชาชนต้องใช้คืนกลับเป็นเรื่องที่คล้ายกัน
ส่วนที่ต่างกันก็น่าจะเป็นเงินดิจิทัลล่องลอยอยู่ในอากาศ อยู่ในแอปพลิเคชั่นในโทรศัพท์มือถือเหมือนเงินในเป๋าตังค์ของรัฐบาลก่อนหน้าที่ดูทันสมัยกว่าการแจกด้วยคูปอง
อีกประการหนึ่ง เงินดิจิทัลมีจำนวนมากมหาศาล การกระตุ้นเศรษฐกิจจึงได้มากกว่า แต่ก็ก่อหนี้มหาศาล และหากจะมีความเสียหายจริง ความเสียหายก็น่าจะมากกว่าการแจกคูปองของผู้ใหญ่บ้านมหาศาลเช่นกัน
วันนี้ รัฐบาลหยุดโครงการไว้ชั่วคราวเพื่อคิดทบทวนข้อดีและข้อเสีย นักวิชาการชอบใจ แต่ประชาชนที่อยากได้เงินไม่ชอบใจ ตอกย้ำความแตกแยกที่ให้ประโยชน์ในทางการเมืองอยู่ดี
ทุก ๆ ความแตกแยกให้ประโยชน์ทางการเมือง ผู้ต้องการความสงบสุขก็ได้แต่หวังว่า การหยุดชั่วคราวจะทำให้รัฐบาลได้เงื่อนไขที่ดีกว่าเดิมและทุกฝ่ายยอมรับได้ต่อไป.

ดร. สิทธิชัย ชวรางกูร
for Home and Health,
please visit https://www.inno-home.com

อ่านบทความอื่นที่เขียนโดย ดร. สิทธิชัย ชวรางกูร ได้ที่ http://snp.co.th/e-journal/

Date Published : February 6, 2024