ทำอย่างไรคนเป็นบอสจึงจะมีความสุขอย่างยั่งยืน ?

ข่าวสารในวันนี้เชื่อว่าไม่มีคนไทยคนไหนไม่รู้จักคำว่า “บอส”
บอส (Boss) เป็นคำที่คนต่างชาตินิยมเรียกหัวหน้าตนเองในยุคก่อน ๆ จนคนไทยเอาแบบอย่างซึ่งหมายถึง หัวหน้า เจ้านาย ผู้เป็นนาย ผู้จัดการ ผู้บังคับบัญชา หรือผู้อาวุโสก็ได้
บอสต้องมีความสำเร็จในด้านใดด้านหนึ่ง ใครที่มีความสำเร็จจึงเป็นบอสได้ แต่ก็ไม่เสมอเพราะความหมายของ “บอสที่เป็นหัวหน้า” กับ “บอสที่เป็นผู้นำ” ต่างกัน
1. บอสที่เป็นหัวหน้า
บอสประเภทนี้ส่วนใหญ่จะมุ่ง “ความสำเร็จ” มากกว่าวิธีการ จะไม่ใส่ใจหลักการ เหตุผล และกฎหมายมากนัก บอสอาจรู้บ้าง แต่ไม่ใส่ใจ บอสจึงมุ่งเดินนอกกรอบตลอดเวลา มุ่งแต่ความสำเร็จ มุ่งแต่กำไรให้ได้มาก ๆ ความผิดพลาดจึงเกิดได้ง่าย บางเรื่องรู้ตัว แต่หลายเรื่องไม่รู้ตัว
บอสที่เป็นหัวหน้าจะมุ่งเป้าหมาย มุ่งแต่ผลงาน เครื่องมือของบอสจึงหนีไม่พ้นการสั่ง การวางแผน การมอบงาน การควบคุมทีมงานให้ทำตามแผน การมุ่งไปที่ความถูกและความผิดของทีมงาน แต่ไม่มุ่งไปที่ความถูกและความผิดของหลักการ เหตุผล และกฎหมาย
เมื่อไม่ใส่ใจวิธีการ การทำงานจึงต้องมีเล่ห์เหลี่ยม มีกลอุบาย ปิดบัง อำพราง หลอกล่อทีมงานให้เชื่อถือ ให้เกิดการยอมรับเพื่อความยิ่งใหญ่ เพื่อความร่ำรวย และเพื่อความสำเร็จ
บอสที่เป็นหัวหน้าส่วนใหญ่จึงมีสภาพเป็นเจ้าของ หรือมีส่วนได้ส่วนเสียกับกิจการ
2. บอสที่เป็นผู้นำ
บอสประเภทนี้ส่วนใหญ่จะมุ่ง “วิธีการ” มากกว่าความสำเร็จ
เมื่อมุ่งวิธีการ บอสต้องเรียนรู้กฎหมาย ทำตามกฎหมาย ยึดมั่นหลักการ เหตุผล แนวคิด ทฤษฎี ความถูกต้อง จะมุ่งโน้มน้าวใจคน มุ่งสร้างแรงบันดาลใจให้คนทุ่มเทงาน มุ่งฝึกทักษะทีมงานให้มีความรู้ ให้เก่ง ให้มีความเป็นผู้นำเทียบเท่าบอส มุ่งอบรม สร้างระบบ ยึดมั่นระบบ ทำตัวเป็นแบบอย่างที่ดีเพื่อให้ทีมงานเคารพ ให้ทำตามจนเกิดเป็นบารมี และความศรัทธา
บอสที่เป็นผู้นำจะมุ่งวิธีการที่ถูกต้อง และปล่อยความสำเร็จให้เป็นเรื่องของโชคชะตา
แต่หากล้มเหลวจะโทษตัวเองที่กำหนดวิธีการไม่ดี บอสอาจเดินนอกกรอบบ้าง แต่จะกลับสู่หลักการ เหตุผล และกฎหมายโดยเร็ว ความสำเร็จจึงช้า ไม่เด่น ไม่ดัง หรืออาจไม่มีความสำเร็จ แต่จะได้มนุษยสัมพันธ์ ได้ความเชื่อถือ เป็นที่ยอมรับนับถือจนทีมงานเรียกด้วยใจว่า “บอส”
บอสที่เป็นผู้นำจึงเป็นเรื่องของวิสัยทัศน์ (Vision) และทัศนคติ (Attitude) เป็นเรื่องของการพัฒนาคน การปั้นคน ความเป็นทีม และการอยากให้ทีมงานเป็นคนเก่งมากกว่าการมุ่งกำไร
บอสมี 2 ประเภทที่ต่างกัน บางคนเป็นแค่บอสหัวหน้า บางคนเป็นบอสผู้นำ

แต่ไม่ว่าประเภทไหน คนทั่วไปก็เรียก “บอส” เหมือนกัน เหตุผลก็น่าจะมาจาก 2 ส่วน
ส่วนที่ 1 เมื่อเห็นคนอื่นเรียกบอสก็เรียกตาม ไม่รู้เป็นบอสแบบไหน เรียกเป็นธรรมเนียมที่เรียกตามกัน หรือถูกสั่งให้เรียกไปอย่างงง ๆ ไม่เห็นผลงาน ไม่เห็นรูปแบบและวิธีการของบอสเป็นที่ประจักษ์ ใจจึงอาจไม่ยอมรับ ไม่นับถือ ไม่ยกย่อง แต่ก็เรียกบอสตาม ๆ กัน
ส่วนที่ 2 เมื่อเห็นบอสมีภาวะผู้นำสูง ทำตัวเป็นแบบอย่างที่ดี ไม่ทำตัวเหนือทีมงาน คอยชี้แนะ ช่วยเหลือ เคียงบ่า เคียงไหล่กับทีมงาน นำพาทีมงานไปในทางที่ถูกต้อง เห็นความรู้ ความสามารถ และเห็นความสำเร็จจึงยอมรับ นับถือ และเรียกบอสด้วยใจเคารพ
หากไม่รู้ บอส 2 ส่วนก็เหมือนกัน แต่จากข่าวสารวันนี้ทำให้เห็นความต่างกันอย่างชัดเจน
ความชัดเจนทำให้คำว่า “บอส” ในวันนี้กลายเป็นคำแสลง เป็นคำด้อยค่าเจ้านายให้ดูไม่ดี ให้เห็นเส้นทางที่บอสมุ่งความสำเร็จโดยไม่ใส่ใจวิธีการ ไม่มีศรัทธา เห็นกิจการมีบอสหลายคนเพื่อสร้างภาพ เพื่อหลอกทีมงาน หลอกกลุ่มเป้าหมายให้เชื่อถือ ให้ยอมรับ และให้เสียเงินให้บอส
บอสที่เป็นข่าวจึงประสบความสำเร็จเร็ว และมีความร่ำรวยมหาศาล
แต่จากข่าวทำให้รู้ว่าบอสต้องติดสินบนผู้มีอำนาจทุกเดือนเพื่อให้หนุนหลัง ให้ข้าราชการเกรงใจ ต้องวิ่งเต้นเข้าหานักการเมืองที่มีอำนาจ ให้เป็นเทวดาคุ้มครอง และต้องเซ่นไหว้อย่างหนักโดยลืมไปว่า ข้าราชการต้องหมุนเวียน ต้องเกษียณ คนใหม่อาจรับสินบนต่อ หรือไม่รับ แต่ต้องมีผู้ได้ประโยชน์ มีผู้เสียประโยชน์ และเหนืออื่นใด การเมืองมีการเปลี่ยนขั้ว มีสอบตก และมีประชาชนเฝ้าจับตามองเพื่อลงคะแนนเสียงให้สอบได้ หรือสอบตก
การเมืองจึงพร้อมเข่นฆ่า หรือทำลายเครื่องเซ่นไหว้ที่เคยได้รับเพื่อประโยชน์ทางการเมืองที่สูงกว่า และพร้อมที่จะสละทิ้งบอสให้ต้องคดีความ ให้ถูกฟ้อง และให้ติดคุกอย่างเดียวดาย
บอสที่อยู่ในคุกจึงไม่ใช่บอสผู้นำ แต่เป็นบอสหัวหน้า เป็นบอสที่ไม่มีความสุข ส่วนคนเดินดินกินข้าวแกง คนทำงานทั่วไป แม้ไม่ใช่บอสย่อมมีความสุขมากกว่าบอสที่อยู่ในคุกแน่นอน
คนที่เป็นบอสจึงมีทางเลือก จะเลือกเป็นบอสหัวหน้าที่มุ่งความสำเร็จมากกว่าวิธีการ หรือจะเลือกเป็นบอสผู้นำที่มุ่งวิธีการมากกว่าความสำเร็จ เป็นบอสที่มุ่งหลักการ เหตุผล และกฎหมายเพื่อสร้างโอกาสสู่ความสำเร็จ และสร้างเส้นทางสู่ความสุขอย่างยั่งยืนก็อยู่ที่บอสจะเลือก.

ดร. สิทธิชัย ชวรางกูร
for Home and Health,
please visit https://www.inno-home.com

อ่านบทความอื่นที่เขียนโดย ดร. สิทธิชัย ชวรางกูร ได้ที่ http://snp.co.th/e-journal/

Date Published : October 22, 2024